Medische keuringen van 75-jarigen
Rijbewijs verlengen als 75-plusser
Iedere bestuurder van 75 jaar en ouder krijgt van de RDW een brief met de oproep om het rijbewijs te laten verlengen. Er is dan een algemene rijbewijskeuring nodig. Die begint bij het invullen van de Gezondheidsverklaring via de website van het CBR (of op papier) en een keuring door een arts. De bestuurder maakt zelf de afspraak voor een rijbewijskeuring door een keuringsarts.
Soms is naast deze algemene rijbewijskeuring nog meer informatie nodig om te bepalen of de bestuurder ‘rijgeschikt’ is. Bijvoorbeeld bij aandoeningen, gezondheidsproblemen of beperkingen. Dan verwijst het CBR de bestuurder door naar een medisch specialist. Bij bepaalde aandoeningen is aanvullend een rijtest nodig om te kunnen beoordelen of de bestuurder nog rijgeschikt is. Deze rijtest wordt door het CBR afgenomen en is kosteloos. De medische keuringen bij de keuringsarts of medisch specialist komen voor rekening van de bestuurder.
Wanneer de rapporten van de medische keuringen en de eventuele rijtest zijn ontvangen, besluit het CBR op basis van wet- en regelgeving of de bestuurder rijgeschikt is.
Vanaf 75-jarige leeftijd worden bestuurders in elk geval elke vijf jaar op deze wijze beoordeeld op de rijgeschiktheid. Die termijn kan ook korter zijn, namelijk één of drie jaar, bijvoorbeeld als er sprake is van een progressieve aandoening.
Kosten rijbewijskeuring
De Gezondheidsverklaring kost € 41,00. De gezondheidsverklaring heeft voor iedere bestuurder dezelfde prijs, ongeacht hoeveel onderzoeken het CBR voor een bestuurder moet beoordelen. Dit is vergelijkbaar met het solidariteitsprincipe waar ons zorgstelsel op gebaseerd is.
De tarieven voor de Gezondheidsverklaring dragen bij aan de kosten van het CBR voor:
- De beoordeling van de rijgeschiktheid.
- Een eventuele rijtest.
- Eventuele adviezen over aanpassingen aan de auto of motor.
Hiernaast zijn er kosten die de bestuurder rechtstreeks aan de betreffende partij betaalt. Bijvoorbeeld voor:
- Medische onderzoeken (het onderzoek bij een keurend arts en eventueel de medisch specialist).
- Huur van een lesauto als de betrokkene een rijtest moet doen in een auto met dubbele bediening.
- Het rijbewijs en pasfoto’s voor het rijbewijs bij de gemeente.
Keuze keurende artsen
Iedere BIG-geregistreerde arts kan de keuring verzorgen voor de 75-plusser. De eigen huisarts mag het keuringsverslag invullen, echter om de bestaande vertrouwensrelatie niet te verstoren, doen de meeste huisartsen dit niet. De keuringen vallen niet binnen de verzekerde zorg, daarom moet de bestuurder de kosten voor de keuring zelf betalen.
Het proces van de rijgeschiktheidsbeoordeling gaat het snelst als men de Gezondheidsverklaring via de website van het CBR invult en betaalt èn als de keuringsarts gebruik maakt van Zorgdomein. Dan komt ook het keuringsverslag digitaal bij het CBR binnen.
Voor een extra onderzoek als gevolg van een aandoening verwijst het CBR, zo staat ook in de wet beschreven, naar een onafhankelijk specialist. Die specialist kent alle rijbewijseisen en kan de keuring beter beoordelen.
Huidige situatie
Het stelsel voor beoordeling van de rijgeschiktheid is op verzoek van het ministerie van IenW geëvalueerd. Minister Harbers heeft de Tweede Kamer hierover in juli 2022 geïnformeerd. De komende tijd worden diverse maatregelen verder uitgewerkt en kunnen beleidskeuzes worden gemaakt of de maatregelen worden ingevoerd. Het gaat hierbij onder meer om het in kaart brengen van de financiële consequenties van de maatregelen, wat de gevolgen zijn voor de uitvoering en welke juridische aanpassingen vereist zijn. In het vierde kwartaal van 2023 informeert de minister de Tweede Kamer over de voortgang.
Onderdeel van de evaluatie is ook een burgerconsultatie die in 2021 heeft plaatsgevonden. Uit de burgerconsultatie blijkt dat er veel draagvlak is voor het huidige stelsel, maar dat verbeteringen mogelijk zijn. Bij de afronding van de evaluatie zullen deze verbeteringen worden meegenomen.
Het CBR over keuringen 75-plus
Het CBR heeft voorafgaand aan deze evaluatie een eigen visie op het stelsel gepubliceerd . “De ambitie van het CBR is een bijdrage te leveren aan de realisatie van een wendbaar stelsel van medische rijgeschiktheid waar meer eigen verantwoordelijkheid bij de klant ligt en waarbinnen het CBR laagdrempelig adviseert en screent, proportioneel handelt, en alleen op zaken stuurt waar we weten dat er een risico is voor de verkeersveiligheid.”
Het CBR is voorstander om een leeftijdskeuring te handhaven en stelt voor om vanaf de leeftijd waarop bekend is dat de kans op functieverlies toeneemt te screenen op drie hoofddomeinen: gezichtsvermogen, cognitie en motoriek, oftewel zien, denken, doen. Deze voorgestelde versoepeling zou alleen ingevoerd kunnen worden in combinatie met een andere risicobeperkende wijziging, zoals bijvoorbeeld een informatierol voor artsen.
Op dit moment is de keuringsleeftijd 75 jaar. Vaker keuren voor een grote groep nog fitte 75-plussers zou niet proportioneel zijn. Het stelsel is risico gestuurd; dit betekent dat er een kortere interval tussen de keuringen kan zijn wanneer er sprake is van een progressieve aandoening. Zo moeten mensen met beginnende dementie nu na een jaar opnieuw gekeurd worden.
Het CBR is voorstander van een wettelijke meldplicht voor rijbewijsbezitters met een medische indicatie die een hoog risico voor de verkeersveiligheid met zich meebrengt.